Z psychologiem przy kawie

Drogi Rodzicu, czy wiesz w jakie gry grają Wasze dzieci?

Bez wątpienia zauważalny jest wpływ gier na psychikę dziecka. Badania psychologiczne potwierdzają, że dzieci angażujące się w gry pełne przemocy stają się bardziej agresywne względem innych ludzi.

Polskie badania pokazują, że chłopcy  w wieku od 12 do 14 lat, korzystający z gier, które angażują gracza w akty przemocy, są bardziej impulsywni w działaniu, nastawieni na podporządkowanie sobie innych, wykazują większą koncentrację na sobie i swoich potrzebach (egocentryzm) oraz niższy poziom empatii niż chłopcy, którzy nie są zainteresowani grami komputerowymi. Dodatkowo, osoby takie mają poważnie trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych - są bardziej narcystyczne i obojętne na drugiego człowieka, nastawieni bardziej na rywalizację niż na współdziałanie. Chłopcy ci również częściej mają trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu bliskich relacji emocjonalnych w swojej rodziny, co więcej, prezentują wyraźne cechy wyizolowania się z życia rodzinnego. Świat realny przestaje mieć dla gracza aż takie znaczenie.

Osoby, które w dzieciństwie grały w gry zawierające przemoc, już jako osoby dorosłe częściej przejawiają postawy agresywne wobec innych, zwłaszcza w sytuacjach konfliktowych i częściej wchodzą w konflikty z prawem. Wniosek: gry mogą wpływać na pojawienie się antyspołecznych i agresywnych zachowań.

Uwaga: długotrwałe oglądanie przemocy w programach telewizyjnych, filmach i grach komputerowych może prowadzić do trwałego wzrostu wrogości i agresywnych zachowań oraz zobojętnienia na przemoc w codziennym życiu. Gracz najczęściej nie zauważa wpływu tych gier i zmian w swoim zachowaniu. Zmiany te są rozłożone w czasie, przez to ciężko nam je zauważyć.

Dlaczego te gry mają aż tak silny wpływ na graczy?

W trakcie gry, użytkownik nie tylko ogląda przemoc, ale przede wszystkim sam jej dokonuje na ekranie komputera poprzez bohatera, którym kieruje, dlatego ma to większy wpływ niż oglądanie telewizji. Gracz samodzielnie podejmuje decyzję o formach przemocy, angażując się w nią i decydując, czy zastrzeli wroga jednym strzałem, czy będzie go torturował.  

Na skutek wielokrotnego powtarzania aktów agresji , następuje obniżenie wrażliwości i znieczulenie na tą przemoc (desensytyzacja), czyli pierwsze zabójstwo w trakcie gry wywołuje silniejszą reakcję, kiedy gracz zabija po raz tysięczny robi to z obojętnością, chłodem emocjonalnym. Prawda jest taka, że obojętność na krzywdę drugiego człowieka pojawia się także w życiu realnym (codziennym).

Gry są tak skonstruowane, że aby przejść do następnego etapu gry, bądź pozyskać nową broń (nagroda) najczęściej trzeba kogoś w niej zabić, więc zachowania agresywne są kojarzone z nagrodą. Nie nagradza się w nich dobra, tylko zło. Kiedy gracze stosują przemoc, osiągają w niej sukces, co daje poczucie mocy i zwycięstwa. Granica między dobrem a złem powoli ulega rozmyciu, a zło kojarzone jest z przyjemnością i skutecznością.

Uwaga! Uzależnienie od gier komputerowych zaczyna się zazwyczaj bardzo niewinnie, dzieci zaczynają grę z ciekawości, później stają się nią zafascynowani, zaczynają spędzać nad nimi wiele czasu. Rodzice niejednokrotnie są przekonani, że dziecko realizuje swoje zainteresowania pod ich czujnym okiem, cieszą się z tego, że kilkuletnie dzieci sprawnie obsługują komputer, tablet czy smartfon . Niepokój pojawia się wtedy, gdy dziecko przy próbie oderwania od np. komputera reaguje wybuchem niekontrolowanej złości i agresji. Kontakt rodziców z dzieckiem jest osłabiony, gracz traci kontakt z rzeczywistością, a najważniejszy staje się czas spędzany w świecie wirtualnym. Zaniepokojeni rodzice szukają pomocy u psychologa, ale często dopiero wówczas, gdy dzieci są już silnie uzależnione od grania: gdy mają zaniki mięśni od siedzenia przy komputerze, kiedy nie chodzą do szkoły, nie myją się i przez wiele dni nic nie jedzą.

Gdy dzieci zostają odizolowane od komputera, pojawić się u nich mogą objawy abstynencyjne, takie jak agresja, rozdrażnienie, bezsenność, reakcje fizjologiczne (drżączka), depresja, a nawet próby samobójcze.

Jak rozpoznać uzależnienie od gier komputerowych?

• Gry są najważniejszą aktywnością w życiu dziecka.
• Dziecko rezygnuje z dotychczasowych aktywności (spotkania z rodziną i rówieśnikami, nauka, sport), na rzecz gier
• Zaprzestanie grania powoduje pojawienie się u graczy nieprzyjemnego samopoczucia, rozdrażnienia, a nawet niekontrolowanej agresji (objawy abstynencyjne)
• Osoba z powodu zaangażowania w gry komputerowe wchodzi w konflikt ze swoim najbliższym otoczeniem, najczęściej z rodzicami.
• Gracz przeżywa wahanie nastroju (od dobrego samopoczucia po poczucie odrętwienia, niemocy).
• Po okresie samokontroli, a nawet zupełnego zaprzestania zabawy grania pojawiają powroty do wcześniejszego patologicznego korzystania z gier (nawrót).

Kto jest w grupie ryzyka? Osoby sfrustrowane, o niskiej samoocenie, nie mające dobrych relacji z rodzicami. Osoby te w grach komputerowych rekompensują sobie to, czego nie mają w życiu realnym, więc doświadczają poczucia władzy, siły, wpływu na losy innych. To w wirtualnym świecie gier mogą zrealizować wiele swoich marzeń i pragnień, a przede wszystkim nie przeżywają zagrożenia, że zostaną odrzuceni czy upokorzeni. Świat gier komputerowych jest więc jakby idealnym światem do ucieczki przed rzeczywistością trudną do zaakceptowania.

Jak chronić dzieci przed szkodliwym wpływem gier komputerowych? Drogi rodzicu:

• Zorientuj się jak wygląda obecnie rynek, jakie są na nim rodzaje gier
• Sprawdzaj jakie gry znajdują się w posiadaniu dziecka, nieświadomy rodzic sam może kupić swojemu dziecku jedną z najbardziej brutalnych gier (PATRZ NA OPAKOWANIU „+18” – dlaczego są obwarowania wiekowe? Bądź czujny!)
• Uważaj na treści pornograficzne i satanistyczne zawarte w grach
• Ustalcie zasady z jakich gier dzieci mogą korzystać, jakie są dla nich dozwolone (sam zakaz nie wystarczy, wytłumaczcie dziecku jak te gry mogą na nich wpływać, zaproponujcie gry edukacyjne, logiczne, programy do nauki języków obcych)
• Niech dziecko pyta o pozwolenie, abyście mieli kontrolę nad tym ile poświęca na grę
• Ograniczcie czas spędzany przy komputerze do 1-2 godzin, niech dziecko robi częste przerwy
• Ustalcie zasady: najpierw obowiązki, potem przyjemności
• Pokażcie dziecku jakie mają alternatywy spędzania wolnego czasu, spędzajcie z nim też więcej czasu, pomóżcie mu w organizacji czasu wolnego
• Miejcie świadomość, że Wasze pociechy najbardziej potrzebują miłości, zrozumienia, życzliwości, troski i zainteresowania ze strony dorosłych. Uświadomcie dziecku, że gry nie są mu do szczęścia potrzebne
• Dajcie dziecku dobry przykład, wkładajcie dużo wysiłku w to, aby życie realne było dla nich ciekawsze od wirtualnego