Asystentem rodziny może zostać osoba, która posiada wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie lub praca socjalna. Asystent rodziny to osoba, która aktywnie wspiera rodzinę w zakresie jej funkcjonowania w życiu społecznym, rodzinnym i zawodowym. Dzięki swojej wiedzy i zdobytemu doświadczeniu pomaga rodzinie radzić sobie z trudnymi sytuacjami czy pojawiającymi się problemami.
Przydzielanie asystenta rodziny przez Ośrodek Pomocy Społecznej
Asystent rodziny przydzielany jest rodzinie na podstawie wywiadu środowiskowego, przeprowadzonego w danej rodzinie przez pracownika socjalnego, po otrzymaniu informacji o trudnościach rodziny w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych (z uwzględnieniem takich problemów, jak brak pracy, nałogi czy inne trudności, które mogą mieć wpływ na zagrożenie bezpieczeństwa dziecka).
Po przeprowadzeniu wywiadu pracownik socjalny analizuje sytuację rodziny pod kątem jej potrzeb, zasobów, celów i jeżeli z analizy wynika konieczność przydzielenia rodzinie asystenta rodziny, występuje on z wnioskiem o jego przydzielenie. Jeżeli decyzja jest pozytywna, asystent rozpoczyna pracę z rodziną.
Co rodzina może zrobić w celu przydzielenia asystenta rodziny?
Pomoc asystenta rodziny jest bezpłatna. Jeżeli dana rodzina podejmie decyzję o tym, że potrzebuje wsparcia asystenta rodziny, może zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej z prośbą o jego przydzielenie. Rodzina może skorzystać ze wsparcia asystenta rodziny niezależnie od posiadanego dochodu. Ważne jest podanie konkretnych przyczyn.
Jakie są formy pracy z rodziną?
Zakres pracy z rodziną obejmuje konsultacje i poradnictwo specjalistyczne, terapie i mediacje, opiekuńcze i specjalistyczne wsparcie dla rodzin z dziećmi. Można zwrócić się także po pomoc prawną (przede wszystkim w zakresie prawa rodzinnego).
Plan pracy z asystentem rodziny
Plan pracy opracowywany jest przez asystenta we współpracy ze wszystkimi członkami rodziny (w konsultacji z pracownikiem socjalnym). Dzięki temu rodzina ma wpływ na wszystkie działania asystenta i możliwe jest osiągnięcie sprzyjającego realizacji celów i wprowadzaniu zmian poziomu motywacji wszystkich członków rodziny. Ustalony wspólnie plan pracy asystenta z rodzinąobejmuje zakres realizowanych działań, które mają na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych. Zawiera także terminy ich realizacji i przewidywane efekty.
Zadania asystenta rodziny
Asystent rodziny przede wszystkim udziela pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej oraz w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych oraz wychowawczych.Wspiera również aktywność społeczną rodzin i pomaga w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej (np. pomaga w przygotowywaniu dokumentów aplikacyjnych, motywuje do zastanowienia się nad możliwością podjęcia pracy). Udziela też pomocy w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego, a w tym dysponowania budżetem w taki sposób, by podstawowe potrzeby życiowe mogły być na bieżąco zaspokajane. Ważnym zadaniem asystenta rodziny jest także motywowanie do udziału w kształtujących prawidłowe wzorce rodzicielskie i umiejętności psychospołeczne zajęciach grupowych dla rodziców.
Asystent rodziny zajmuje się przede wszystkim motywowaniem i edukowaniem członków rodziny oraz poszukiwaniem wraz z rodziną jej siły w poradzeniu sobie z trudnymi sytuacjami.
Dla asystenta rodziny najważniejsze jest przede wszystkim bezpieczeństwo dzieci, dlatego podejmuje starania, aby przywrócić lub rozwinąć w rodzinie zdolności opiekuńcze i wychowawcze.
Warto także wspomnieć o tym, że w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin podejmuje działania interwencyjne i zaradcze, a po zakończeniu pracy z rodziną wciąż monitoruje jej funkcjonowanie.
Asystent rodziny towarzyszy rodzinie w często bardzo trudnej i długiej drodze do osiągnięcia samodzielności, oznaczającej dla każdego środowiska coś innego.
Asystent rodziny współpracuje z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami i osobami, które specjalizują się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny.